- انرژی تجدیدپذیر در افغانستان؛«منابع، سیاستگذاریها و نیازمندیها»

افغانستان در حال حاضر به شدت وابسته برق وارداتی است و مردم آن با چالشهای جدی در زمینه دسترسی به برق مواجه هستند؛ اما این کشور در عین حال دارای منابع سرشار انرژی سبز و انرژی تجدیدپذیر است که بلا استفاده مانده است.
به گزارش خبرگزاری شفقنا افغانستان، آمارهای شرکت برق رسانی افغانستان نشان میدهد که تنها ۳۵ درصد از جمعیت حدود ۴۰ میلیونی این کشور به انرژی برق دسترسی دارند و ۶۵ درصد مردم هنوز از دسترسی به برق محروم هستند.
توزیع انرژی برق در افغانستان متمرکز بر شهرهای بزرگ و عمدتاً مراکز شهرها است و ساکنان این کشور در ولایتهای دور دست و کوهستانی، از انرژی برق محروم هستند.
زیرساختهای برق در افغانستان در طول دو دههی اخیر توسعه نیافت و شبکه برق از شهرها به سمت روستاها و ولایتهای دور گسترش داده نشد.
اکنون با وجود اینکه افغانستان بیش از ۱۴۰۰ میگاوات برق وارد میکند، اما حتا همان ۳۵ درصد شهروندان این کشور به برق ثابت و دائمی دسترسی ندارند و در فصل گرما و سرما از جیره بندی و قطعی طولانی مدت برق رنج میبرند.
با این همه مشکلات، این کشورها منابع فراوان انرژی تجدیدپذیر و سبز دارد که هنوز نتوانسته است که از آن در راستای افزایش دسترسی مردم به برق استفاده کند.
«منابع انرژی تجدید پذیر در افغانستان»
افغانستان دارای منابع سرشار انرژی سبز و تجدیدپذیر است و تقریبا تولید تمام انواع اینگونه انرژی در این کشور ممکن است.
الف؛ خورشید: کارشناسان میگویند که افغانستان در سال ۳۰۰ روز آفتابی دارد و به این لحاظ خورشید یک منبع قابل اعتماد و خوب انرژی در این کشور است.
ب؛ آب: افغانستان دارای رودخانههای با آب فراوان است که میتواند منبع خوب برق آبی باشد.

بسیاری از رودخانههای این کشور در تمام فصلهای سال، بجز سالهای که خشکسالی شدید است، آب لازم برای تأمین برق را دارد.
ج؛ باد: بخشهای از افغانستان به ویژه غرب این کشور بادهای مداوم دارد که از منابع خوب تولید برق بادی به شمار میرود.
این منابع سرشار، در تمام ولایتهای افغانستان پراکنده است و در صورت استفاده از آن، میتواند نیازهای بسیاری از مردم را به برق تأمین کند.
«اقدامات و سیاستگذاریها»
در زمان حکومت پیشین افغانستان اقداماتی در راستای برآورده کردن هدف هفتم توسعه پایدار سازمان ملل متحد و استفاده از انرژی تجدیدپذیر و سبز صورت گرفت.
در این راستا از جمله یک نیروگاه برق خورشیدی با ظرفیت ۱۰ میگاوات برق و با هزینه ۲۰ میلیون دالر در قندهار ساخته و به بهرهبرداری رسید.
در ولایت هرات در غرب افغانستان نیز یک پروژه تولید برق بادی با ظرفیت ۲۰۰ میگاوات راه اندازی شد، اما به دلیل تحولات سیاسی، کار آن به سرانجام نرسید.

طالبان نیز به تازگی اقداماتی در این زمینه انجام دادهاند و پروژههای تأیید شده از سوی حکومت پیشین را دوباره راه اندازی کردهاند.
شرکت برق رسانی افغانستان که تحت کنترل طالبان فعالیت میکند، به تازگی قراردادهای تولید برق آفتابی و بادی را با شرکت «زولرستان» در داخل کشور و شرکت «۷۷» ترکیه برای تولید بیش از ۲۰۰ میگاوات برق امضا کرده است.
این پروژهها اما همواره تحت تاثیر وضعیت سیاسی و امنیتی افغانستان بوده و کمتر به بهرهبرداری و پایهی اکمال رسیده است.
اما پیش از اینکه دولت افغانستان در راستای استفاده از منابع خورشیدی این کشور اقدام کند، مردم خود روی آوردهاند به استفاده از برق خورشیدی.
با واردات گسترده پنلهای خورشیدی به افغانستان و کاهش قیمت آن، بسیاری از مردم در روستاها از این پنلها برای تولید برق استفاده میکنند.
اما عمده ترین کارآمد این پنلها در حال حاضر فقط تنویر خانهها است و نیازهای دیگر خانوادهها را برآورده نمیتوانند.
حاکمان در افغانستان با سیاستگذاری درست و فراهم کردن زیرساخت مناسب، میتوانند از منابع انرژی تجدیدپذیر در این کشور در راستای رفع ضرورتهای اساسی مردم و هم در صنایع مختلف استفاده کنند و به این ترتیب به توسعه اقتصادی کشور کمک کنند.
«رهایی از وابستگی به واردات برق»
افغانستان در حال حاضر ۸۰ درصد از برق مورد نیاز خود را از کشورهای تاجیکستان، ترکمنستان، ازبکستان و ایران وارد میکند.
استفاده از منابع برق تجدیدپذیر میتواند وابستگی این کشور به برق وارداتی را کاهش دهد و دسترسی شهروندان به انرژی برق را نیز افزایش دهد.
توسعه زیربناهای برق تجدیدپذیر نیازمند سرمایهگذاری داخلی و خارجی و سیاستگذاری درست است.

طالبان ادعا میکنند که در حال حاضر امنیت در این کشور تامین شده است و سرمایهگذاران داخلی میتوانند در بخشهای مختلف سرمایه گذاری کنند.
اما با وجود این، ابهام در وضعیت سیاسی افغانستان باعث شده است که سرمایهگذاران خارجی و داخلی با اطمینان خاطر در این کشور سرمایهگذاری نتوانند و کمتر ریسک سرمایه گذاری در این کشور را بپذیرند.
تدوام جنگ، ناامنی و بی ثباتی سیاسی باعث شده است که این کشور همچنان از ظرفیتها و منابع سرشار انرژی خود استفاده نتواند و همچنان نیازمند باقی بماند و بخش بزرگ از جمعیت آن در تاریکی بسر برد.
انتهای خبر | www.af.shafaqna.com
۲۶ میزان ۱۴۰۳













سیف الدین سلیمي