افغانستان؛ سرزمینی گرفتار جنگ، فراموشی و فاجعه زیستمحیطی
چهار دهه جنگ، مداخلات نظامی و بیتوجهی ساختاری به محیط زیست، افغانستان را در آستانهی یک بحران زیستمحیطی تمامعیار قرار داده است؛ بحرانی که اکنون به تهدیدی جدی برای بقا و سلامت نسلهای آینده بدل شده است.
به گزارش شفقناافغانستان؛ بر اساس گزارش اخیر ریچارد بنت، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر، تأثیرات زیستمحیطی جنگ، نهتنها تخریب طبیعت، بلکه نقض صریح حقوق بشر است. او و دو کارشناس دیگر سازمان ملل، در حال تهیه گزارشی برای مجمع عمومی این نهاد هستند که در آن از جامعه جهانی خواسته خواهد شد تا مسئولیتپذیری و جبران خسارتهای محیطی افغانستان را در اولویت قرار دهد.
آبهای آلوده، خاکهای سمی و هوای مملو از گازهای شیمیایی اکنون بخشی از واقعیت روزمره میلیونها افغان است. زنانی که به آبهای آلوده دسترسی دارند، کودکانی که در زمینهای جنگزده بازی میکنند، و کشاورزانی که ناآگاهانه در خاکهای سمی بذر میکارند، از قربانیان مستقیم این بحراناند.
از «مادر تمام بمبها» در ننگرهار گرفته تا مینهای زمینی پراکنده در سراسر کشور، آثار زیانبار جنگ نه تنها در جسم و جان مردم، بلکه در بطن زمین و محیط زیست افغانستان نیز حک شده است. تنها ۲ درصد از جنگلهای افغانستان باقی مانده و منابع آبی بهشدت آلودهاند. همزمان، فرسایش زیرساختها، نابودی کانالهای آبیاری و تخریب شبکههای بهداشتی، فاجعه را گستردهتر کردهاند.
آمارهای یونیسف در سال گذشته، از ابتلای بیش از ۱۶۰ هزار نفر به بیماریهای حاد تنفسی خبر میدهد؛ بیماریهایی که بیش از ۶۰ درصد آنها کودکان زیر پنج سال هستند. گزارش دیدهبان حقوق بشر نیز نشان میدهد که تنها دو شهر افغانستان از مینهای زمینی پاکسازی شدهاند، در حالیکه بیش از ۷۰۰ میلیون مترمربع از خاک کشور همچنان آلوده است.
بنت هشدار داده که افغانستان در حال فرو رفتن در گرداب یک بحران فراموششده است؛ بحرانی که اگر مورد توجه فوری و جهانی قرار نگیرد، میتواند به یک فاجعه انسانی بیسابقه منتهی شود.
این در حالیست که با تبدیل شدن بحران زیستمحیطی افغانستان به یکی از تهدیدهای جدی امنیت انسانی، سکوت جامعه جهانی و غفلت از پیامدهای جنگمحور، نشان از نابرابری فاحش در برخورد با فجایع انسانی دارد. در غیاب پاسخگویی قدرتهای مداخلهگر، محیط زیست این کشور به قربانی خاموش جنگهای نیابتی و بیعدالتی تاریخی بدل شده است.
انتهای خبر | www.af.shafaqna.com
۱ ثور ۱۴۰۴
سیف الدین سلیمي